Nie ma ani jednego gościa, który nie byłby pod wrażeniem niesamowitego mnóstwa różnych odcieni zieleni widocznych na rozległych krajobrazach, polach tytoniu i plantacjach herbaty, a także bogactwie kolorów, które ta wyspa ma do zaoferowania... zawsze tak miłych dla oka.

Dzięki przydomkowi „zielonej wyspy”, zasłużonemu ze względu na swoją niezwykłą płodność, São Miguel jest bezsprzecznie gospodarczym, politycznym i intelektualnym centrum archipelagu. Jej stolica, Ponta Delgada, jest siedzibą prezydencji Regionu Autonomicznego Azorów, a także posiada najważniejszy port rybacki i handlowy na archipelagu, jedyny uniwersytet w tym regionie i jeden z trzech międzynarodowych portów lotniczych na tej grupie wysp.

Mieszkańcy São Miguel, którzy żyją głównie na stromym południowym wybrzeżu, utrzymują się głównie z rolnictwa – główne uprawy to kukurydza, figi, pomarańcze, ananasy, herbata, tytoń i wino; a także z hodowli bydła, rybołówstwa, handlu i turystyki, tej ostatniej jest tu więcej niż na innych wyspach.

São Miguel, podobnie jak reszta archipelagu, ma pochodzenie wulkaniczne i charakteryzuje się dwoma masywami wulkanicznymi oddzielonymi łańcuchem bazaltowych stożków, osiągającymi wysokość od 200 do 500 m na środkowym zachodzie. Najwyższy szczyt wyspy, Pico da Vara, ma wysokości 1105 metrów i stanowi koniec masywu wschodniego, natomiast Pico da Cruz, ma wysokości 850 m n.p.m., i jest najwyższym szczytem masywu zachodniego. W centrum wyspy znajduje się Serra da Água de Pau, pasmo górskie sięgające 940 m n.p.m. Imponujące kratery Sete Cidades, Fogo i Furnas zamieniły się w tajemnicze laguny pośrodku gór z krystalicznie czystą wodą, czasem niebieską, a czasem zieloną – te laguny stanowią dziś jedną z głównych atrakcji turystycznych.

Od XV wieku wyspę kilkakrotnie nawiedzały erupcje wulkanów i trzęsienia ziemi – najpoważniejsze, które zniszczyło dużą część São Miguel, miało miejsce w 1522 r. – a przejawy aktywności wulkanicznej nadal można spotkać - to źródła gorącej wody i fumarole, szczególnie widoczne w dolinach Furnas, w pobliżu południowego wybrzeża i Ribeira Grande, w pobliżu północnego wybrzeża. W niektórych miejscach ziemia jest tak gorąca, że ​​typowy gulasz można nietypowo gotować na patelni pod ziemią w ciągu kilku godzin – danie bardzo cenione przez turystów i przyrządzane w ten sposób tylko na Azorach.